همشهری آنلاین_ شهره کیانوش راد: همسایگی با پیر جماران برای اهالی مهمان نواز این محله همراه با خاطرات انگبین از آستان امام خمینی(ره) در حسینیه جماران است که هیچگاه گاه از یادها نخواهد رفت. در سی و یکمین سالگرد سیر تکاملی ملکوتی پیشگام کبیر انقلاب اسلامی به محله ای رفتیم که اهالی آن به مهمان نوازی مشهور هستند.
محله «شهید حسنی کیا» خوش نویسی پا بر جا ورود بوسیله محله قدیمی جماران است. کوچه همچنان بافتن قدیمی اش را حفظ کرده و هنوز می توان بناء هایی با دیوارهای آجری و کاهگلی در این برزن پیدا کرد. انتهای محله و پس از گذشتن از چنار کهنسال جماران بوسیله حسینیه ای می رسیم که سال ها نگرش سکونت بزرگمردی بوده که سخنان و رهنمودهایش سرمنشأ اتحاد و همدلی مردم در روزهای پرالتهاب سال های تنش اسلامی حیات. حسینیه جماران مسکن میسر دارد و درون آن از زرق و برق رایج داخل ساختمان هایی که محل تثبیت حاکمان سایر کشورهاست هیچ پی و نشانه ای رک نمی شود. بهره که اهالی جماران از تفویض این محله بخاطر سکونت معصوم خمینی(ره) مخبر شدند، شور و حالی وصف ناشدنی روشن کردند.
«مصطفی کلباسی» از جوانان برنگ خون جماران که آن زمان ۲۳ ساله بود آن روزها را این وضع توصیف می کند: «اردیبهشت سال ۱۳۵۹ بود که از طریق حاج سرور جمارانی امام باشگاه خیابان کوچک جماران متوجه شدیم که امام(ره) استراحت است برای سکونت به محله جماران تشریف بیاورند. برای ما که در روزهای پرالتهاب انقلاب، گوش به حکم معصوم(ره) بودیم و تا آن روز رهنمودهای ایشان را از طریق اعلان ها خوانده و تصویرشان را فقط از قاب تلویزیون دیده بودیم، دم شماری می کردیم تا ایشان بوسیله این محله تشریف بیاورند. حاج مالک جمارانی در همین محله سکونت داشتند و حسینیه ای نیمه کاره کنار منزل ایشان بود. باخبر شدیم که با پیشنهاد حاج کارفرما جمارانی برای سکونت امام(ره) در این حسینیه پیوستگی شده است. هنوز خیلی مانده بود تا امر بنایی حسینیه کامل شود ولی ظرف ۲، ۳ روز همگی اهالی محله جماران مشت به کار شدند. مجید منایی / مقاوم محله جماران
جوشکار، بنا، نجار و نقاش و... همه افرادی که با حرفه ای آشنا بودند پای کارآمدند. ما جوانان اندوه کنار مشت آنها بودیم و هرکاری می توانستیم انجام می دادیم. مرحوم حاج محمد اژدری که آهنگر حیات فقره جوشکاری جایگاه برای بازدید های انسانیت امام(ره) را انجام انصاف. مرحوم حاج عباس اژدری، مرحوم حاج احمد تیموری، محمدجواد عرفاتی، معمار جعفر و... خیلی ها بودند که زمان حال فوت کرده اند. به جرئت می توانم بگویم همه جمارانی ها همکاری کردند تا حسینیه به این شکل که می بینید آماده شد؛ در حدی که بتواند محلی برای دیدارهای معصوم(ره) باشد. بعد از آن حزن فقره چندانی ارتکاب نشد و حسینیه هنوز هم معماری ساده ای دارد. » بهره به یاد ماندنی
۲۸ اردیبهشت ماه برای همه جمارانی ها روز ویژه و به یاد ماندنی بود. همگی خیابان کوچک چراغانی شده بود. معصوم(ره) که مدت کوتاهی تو محله برده زندگی می کردند راهی محله جماران شدند و تا روزهای پایان حیات خویشتن داخل این محله جماز بودند. آیت الله امام جمارانی در خاطرات خود آن شب را این گونه نقل می کند: «زن و مرد و پیر و کبیر با شادمانی و گریه زاری به صورت خودجوش بوسیله استقبال امام(ره) رفتند. آن شب بهینه شب تمام عمر من بود. من آرزو کردم پدرم زنده شود و بیاید ببیند که امام(ره) به منزل ما آمده است. معصوم(ره) به من گفتند: بخاطر شما مزاحمت ابداع کردیم. گفتیم: منزل خود شماست. برای ما افتخار ابدی است معصوم(ره) در منزل ما باشند. » حسین عرفانی/ از اهالی قدیمی جماران مهمان نوازی به رسم جمارانی ها
از نصیب که امام(ره) در جماران مستقر شدند، جوانان برزن بخاطر تشکیل تیم های حفاظتی اقدام کردند. آماده کردن حسینیه و کمک شهود از اهالی برای تیم های حفاظتی همگی بوسیله برهان اعتماد به جوانان و اهالی متدین جماران بود و حاج آقا جمارانی در هسته واقعی شکل گیری گروه های مردمی داخل محله جماران قرار داشت. «مجید منایی» مهمان نوازی اهالی جماران از مردمی که برای دیدار با امام(ره) راهی حسینیه می شدند را بی بسان می داند و می گوید: «هنوز حزن بافت سنتی محله جماران تغییری نکرده است. محله اصلی منتهی به حسینیه کم حرمت است و خانه هایی با متراژ کم درون این محله قرار دارد. روزهایی که آدم برای ملاقات معصوم(ره) راهی این برزن می شدند تعداد پری بسیار بسیار بود و گاهی داخل اثر ازدحام امکان پذیر حیات بوسیله سالمندان خواه کودکان آسیب مخبر شود. همه اهالی درهای بناء خود را باز می گذاشتند تا مردم بتوانند مخبر حیاط شوند، از سرو بهداشتی استفاده کنند یا در گرمای تابستان آب یخ بر قانون و روی خویشتن بکشند. یادم است شجر خرمالو پرباری در حیاط داشتیم که وقتی انسان بوسیله محوطه ما می آمدند مرحوم مادرم با خرمالو از آنها پذیرایی می کرد. می گفت مردم از راه دور آمده و روزگار ها معطل بوده اند تا بتوانند با امام(ره) دیدار کنند و مهمان خیابان کوچک ما شده اند. رسوم مهمان نوازی، فردی پاینده اهالی محله جماران با عشق به امام(ره) دوچندان شده وجود. »
غم جانسوز از دست دادن امام(ره)
حاج «حسین عرفاتی» از اهالی باصفای کوچه جماران است که آوازه خوشنامی او به بیت امام(ره) هم روان بود. او در میان اهالی به حاج حسین حاج اسدالله (نام بابا) معروف است. حاج حسین از آشپزهای باستانی هیئت جماران است و جمارانی ها با صوت دلنشین قرآن خواندن او آشنا هستند. وقتی وقوف رحلت امام(ره) در جماران می پیچد این محله صاحب عزای از مشت دادن همسایه و رهبری می شود که تنش اسلامی ایران با صیت او عجین شده وجود. حاج حسین حالا به عادات روزگار جوانی و شغل دامداری که حالا بی رونق شده، عمر بالای کوه و دور از هیاهوی ده را اختیار کرده است. پیرمرد باصفایی که کمینه اهل سخن گفتن و توصیه کردن است. وقتی غصه از او می خواهیم از خاطرات سال ها درگاه معصوم(ره) در جماران بگوید سری تکان می دهد و فروتنانه می گوید: «من حرفی بخاطر گفتن ندارم. مشابه همه جمارانی ها هرکاری که از دستم برآمد عمل داده ام تا سنت همسایگی را برای آن بزرگوار انجام دهم. » وقتی می پرسیم آیا در زمان وجود امام(ره) و یادگار معصوم(ره) حاج احمدآقا، آنها را ملاقات کرده است یا نه، لبخندی می زند و با دست بوسیله آلونکی که سال ها پیش ساخته شده اشاره می کند: «اینجا یادگار درگاه حاج احمدآقاست. ایشان متجاوز بوسیله اینجا می آمدند. من هم این ساختمان کوچک را ساختم تا بتوانند در این محل راحتی کنند. » جمارانی ها تک تکیه بیت معصوم(ره) بودند. تأمین لوازم مورد نیاز یا تعمیر وسایل بیت امام(ره) از همین برزن جماران انجام می شد. وقتی امام(ره) در بیمارستان قلب جماران رحلت می کنند، تغسیل تن مطهر ایشان برعهده حاج حسین گذاشته می شود. حاج حسین می گوید: «کار مبصر را آن بزرگواران کردند که انقلاب را با مبارزاتشان به میوه رسانند و ما از حضورشان در محله دلگرم بودیم. »
محله «شهید حسنی کیا» خوش نویسی پا بر جا ورود بوسیله محله قدیمی جماران است. کوچه همچنان بافتن قدیمی اش را حفظ کرده و هنوز می توان بناء هایی با دیوارهای آجری و کاهگلی در این برزن پیدا کرد. انتهای محله و پس از گذشتن از چنار کهنسال جماران بوسیله حسینیه ای می رسیم که سال ها نگرش سکونت بزرگمردی بوده که سخنان و رهنمودهایش سرمنشأ اتحاد و همدلی مردم در روزهای پرالتهاب سال های تنش اسلامی حیات. حسینیه جماران مسکن میسر دارد و درون آن از زرق و برق رایج داخل ساختمان هایی که محل تثبیت حاکمان سایر کشورهاست هیچ پی و نشانه ای رک نمی شود. بهره که اهالی جماران از تفویض این محله بخاطر سکونت معصوم خمینی(ره) مخبر شدند، شور و حالی وصف ناشدنی روشن کردند.
«مصطفی کلباسی» از جوانان برنگ خون جماران که آن زمان ۲۳ ساله بود آن روزها را این وضع توصیف می کند: «اردیبهشت سال ۱۳۵۹ بود که از طریق حاج سرور جمارانی امام باشگاه خیابان کوچک جماران متوجه شدیم که امام(ره) استراحت است برای سکونت به محله جماران تشریف بیاورند. برای ما که در روزهای پرالتهاب انقلاب، گوش به حکم معصوم(ره) بودیم و تا آن روز رهنمودهای ایشان را از طریق اعلان ها خوانده و تصویرشان را فقط از قاب تلویزیون دیده بودیم، دم شماری می کردیم تا ایشان بوسیله این محله تشریف بیاورند. حاج مالک جمارانی در همین محله سکونت داشتند و حسینیه ای نیمه کاره کنار منزل ایشان بود. باخبر شدیم که با پیشنهاد حاج کارفرما جمارانی برای سکونت امام(ره) در این حسینیه پیوستگی شده است. هنوز خیلی مانده بود تا امر بنایی حسینیه کامل شود ولی ظرف ۲، ۳ روز همگی اهالی محله جماران مشت به کار شدند. مجید منایی / مقاوم محله جماران
جوشکار، بنا، نجار و نقاش و... همه افرادی که با حرفه ای آشنا بودند پای کارآمدند. ما جوانان اندوه کنار مشت آنها بودیم و هرکاری می توانستیم انجام می دادیم. مرحوم حاج محمد اژدری که آهنگر حیات فقره جوشکاری جایگاه برای بازدید های انسانیت امام(ره) را انجام انصاف. مرحوم حاج عباس اژدری، مرحوم حاج احمد تیموری، محمدجواد عرفاتی، معمار جعفر و... خیلی ها بودند که زمان حال فوت کرده اند. به جرئت می توانم بگویم همه جمارانی ها همکاری کردند تا حسینیه به این شکل که می بینید آماده شد؛ در حدی که بتواند محلی برای دیدارهای معصوم(ره) باشد. بعد از آن حزن فقره چندانی ارتکاب نشد و حسینیه هنوز هم معماری ساده ای دارد. » بهره به یاد ماندنی
۲۸ اردیبهشت ماه برای همه جمارانی ها روز ویژه و به یاد ماندنی بود. همگی خیابان کوچک چراغانی شده بود. معصوم(ره) که مدت کوتاهی تو محله برده زندگی می کردند راهی محله جماران شدند و تا روزهای پایان حیات خویشتن داخل این محله جماز بودند. آیت الله امام جمارانی در خاطرات خود آن شب را این گونه نقل می کند: «زن و مرد و پیر و کبیر با شادمانی و گریه زاری به صورت خودجوش بوسیله استقبال امام(ره) رفتند. آن شب بهینه شب تمام عمر من بود. من آرزو کردم پدرم زنده شود و بیاید ببیند که امام(ره) به منزل ما آمده است. معصوم(ره) به من گفتند: بخاطر شما مزاحمت ابداع کردیم. گفتیم: منزل خود شماست. برای ما افتخار ابدی است معصوم(ره) در منزل ما باشند. » حسین عرفانی/ از اهالی قدیمی جماران مهمان نوازی به رسم جمارانی ها
از نصیب که امام(ره) در جماران مستقر شدند، جوانان برزن بخاطر تشکیل تیم های حفاظتی اقدام کردند. آماده کردن حسینیه و کمک شهود از اهالی برای تیم های حفاظتی همگی بوسیله برهان اعتماد به جوانان و اهالی متدین جماران بود و حاج آقا جمارانی در هسته واقعی شکل گیری گروه های مردمی داخل محله جماران قرار داشت. «مجید منایی» مهمان نوازی اهالی جماران از مردمی که برای دیدار با امام(ره) راهی حسینیه می شدند را بی بسان می داند و می گوید: «هنوز حزن بافت سنتی محله جماران تغییری نکرده است. محله اصلی منتهی به حسینیه کم حرمت است و خانه هایی با متراژ کم درون این محله قرار دارد. روزهایی که آدم برای ملاقات معصوم(ره) راهی این برزن می شدند تعداد پری بسیار بسیار بود و گاهی داخل اثر ازدحام امکان پذیر حیات بوسیله سالمندان خواه کودکان آسیب مخبر شود. همه اهالی درهای بناء خود را باز می گذاشتند تا مردم بتوانند مخبر حیاط شوند، از سرو بهداشتی استفاده کنند یا در گرمای تابستان آب یخ بر قانون و روی خویشتن بکشند. یادم است شجر خرمالو پرباری در حیاط داشتیم که وقتی انسان بوسیله محوطه ما می آمدند مرحوم مادرم با خرمالو از آنها پذیرایی می کرد. می گفت مردم از راه دور آمده و روزگار ها معطل بوده اند تا بتوانند با امام(ره) دیدار کنند و مهمان خیابان کوچک ما شده اند. رسوم مهمان نوازی، فردی پاینده اهالی محله جماران با عشق به امام(ره) دوچندان شده وجود. »
غم جانسوز از دست دادن امام(ره)
حاج «حسین عرفاتی» از اهالی باصفای کوچه جماران است که آوازه خوشنامی او به بیت امام(ره) هم روان بود. او در میان اهالی به حاج حسین حاج اسدالله (نام بابا) معروف است. حاج حسین از آشپزهای باستانی هیئت جماران است و جمارانی ها با صوت دلنشین قرآن خواندن او آشنا هستند. وقتی وقوف رحلت امام(ره) در جماران می پیچد این محله صاحب عزای از مشت دادن همسایه و رهبری می شود که تنش اسلامی ایران با صیت او عجین شده وجود. حاج حسین حالا به عادات روزگار جوانی و شغل دامداری که حالا بی رونق شده، عمر بالای کوه و دور از هیاهوی ده را اختیار کرده است. پیرمرد باصفایی که کمینه اهل سخن گفتن و توصیه کردن است. وقتی غصه از او می خواهیم از خاطرات سال ها درگاه معصوم(ره) در جماران بگوید سری تکان می دهد و فروتنانه می گوید: «من حرفی بخاطر گفتن ندارم. مشابه همه جمارانی ها هرکاری که از دستم برآمد عمل داده ام تا سنت همسایگی را برای آن بزرگوار انجام دهم. » وقتی می پرسیم آیا در زمان وجود امام(ره) و یادگار معصوم(ره) حاج احمدآقا، آنها را ملاقات کرده است یا نه، لبخندی می زند و با دست بوسیله آلونکی که سال ها پیش ساخته شده اشاره می کند: «اینجا یادگار درگاه حاج احمدآقاست. ایشان متجاوز بوسیله اینجا می آمدند. من هم این ساختمان کوچک را ساختم تا بتوانند در این محل راحتی کنند. » جمارانی ها تک تکیه بیت معصوم(ره) بودند. تأمین لوازم مورد نیاز یا تعمیر وسایل بیت امام(ره) از همین برزن جماران انجام می شد. وقتی امام(ره) در بیمارستان قلب جماران رحلت می کنند، تغسیل تن مطهر ایشان برعهده حاج حسین گذاشته می شود. حاج حسین می گوید: «کار مبصر را آن بزرگواران کردند که انقلاب را با مبارزاتشان به میوه رسانند و ما از حضورشان در محله دلگرم بودیم. »
- ۹۹/۰۳/۱۰